Nhà đầu tư nổi tiếng Trung Quốc gây sốc khi tuyên bố tránh xa lĩnh vực robot hình người

Zhu Xiaohu, một trong những người đầu tư từ đầu cho các kỳ lân như Didi và Xiaohongshu, cho biết ông đang rút lui khỏi lĩnh vực robot hình người. Khi robot hình người trở thành tâm điểm trong cơn sốt công nghệ của Trung Quốc, một nhà đầu tư mạo hiểm nổi tiếng đã gióng lên hồi chuông cảnh báo, gọi lĩnh vực trị giá hàng tỷ đô la này là quá nóng, không ổn định về mặt thương mại và đang ở trạng thái bong bóng.

Theo trang Sixtone, Zhu Xiaohu, nhà đầu tư giai đoạn đầu nổi tiếng tại GSR Ventures, được biết đến với việc đầu tư sớm vào các kỳ lân như gã khổng lồ gọi xe Didi, nền tảng giao đồ ăn Ele.me và ứng dụng phong cách sống Xiaohongshu, hay còn được gọi là RedNote ở nước ngoài, cho biết ông đang rút lui khỏi lĩnh vực robot hình người. "Khách hàng tiềm năng của họ là ai?" Zhu Xiaohu hỏi trong một cuộc phỏng vấn với công ty tư vấn ChinaVenture được công bố gần đây, trích dẫn việc thiếu các ứng dụng thương mại khả thi cho AI hiện thân — trí tuệ nhân tạo được nhúng trong các hệ thống vật lý như robot — ở giai đoạn hiện tại. "Ai sẽ chi hàng chục nghìn (nhân dân tệ) để thực hiện những nhiệm vụ này?" Ngoài những lo ngại về thương mại hóa, Zhu Xiaohu cũng cảnh báo rằng lĩnh vực robot hình người đang phải chịu đựng tình trạng đồng nhất cao giữa các công ty và định giá thổi phồng do sự cường điệu. "Tôi thường nói đùa rằng ngày nay, mọi robot hình người đều có thể lộn nhào nhưng thương mại hóa ở đâu?" ông nói, đồng thời nói thêm rằng đó là một không gian mà các nhà đầu tư mạo hiểm giai đoạn đầu nên tránh hoặc rút lui hoàn toàn. Ngoài thành tích của mình, những bình luận của Zhu Xiaohu cũng có sức nặng vì lịch sử của ông là lùi bước khi thấy sự cường điệu vượt xa các nguyên tắc cơ bản. Năm 2017, ông nổi tiếng với việc rời khỏi công ty chia sẻ xe đạp Ofo khi ngành này đang ở đỉnh cao của sự bùng nổ, cảnh báo về các mô hình kinh doanh không bền vững. Công ty Ofo đã sụp đổ ngay sau đó. Sự hoài nghi thẳng thắn của Zhu Xiaohu đã gây ra cuộc tranh luận giữa các nhà đầu tư và doanh nhân. Trong khi nhiều người thừa nhận các dấu hiệu của bong bóng trong lĩnh vực robot hình người, họ lại không đồng tình về việc liệu điều đó có gây hại cho tiềm năng dài hạn của ngành hay không.

_Một robot vệ sinh hình người đang làm việc tại một cơ sở đào tạo robot hình người ở Thượng Hải, ngày 20/3/2025._​

Zhang Ying, đối tác sáng lập tại công ty VC giai đoạn đầu Matrix Partners China — một nhà đầu tư vào công ty khởi nghiệp robot hình người Unitree — lập luận rằng bong bóng là một phần tự nhiên của các ngành công nghiệp mới nổi. "Theo thời gian, robot hình người chắc chắn sẽ tạo ra những công ty lớn", ông viết trong một bài đăng gần đây trên ứng dụng nhắn tin WeChat. Tuy nhiên, có nhiều người chia sẻ mối quan tâm của Zhu Xiaohu. Những người ủng hộ cho rằng bong bóng hiện tại có thể gây tổn hại cho ngành này bằng cách thổi phồng kỳ vọng và chuyển hướng nguồn lực. Nhà sáng lập Cheetah Mobile Fu Sheng đã so sánh với bong bóng dot-com vào đầu những năm 2000. "Bong bóng đó xuất hiện sau nhiều thập kỷ kể từ khi internet lần đầu tiên xuất hiện — khi đó, công nghệ và các ứng dụng trong thế giới thực đã trưởng thành", ông cho biết trong một bài đăng video gần đây. "Nhưng robot hình người vẫn còn lâu mới đến giai đoạn đó". Fu Sheng chỉ ra một rủi ro sâu xa hơn: quá nhiều tiền tài trợ đang theo đuổi các tính năng làm hài lòng đám đông như robot nhảy múa hoặc bot chó tuần tra — thường được điều khiển từ xa — trong khi các khả năng chính như tương tác bằng giọng nói hoặc hoạt động tự động vẫn còn thiếu vốn. Trong những năm gần đây, ngành công nghiệp robot của Trung Quốc đã thu hút sự quan tâm ngày càng tăng khi đất nước này thúc đẩy trở thành quốc gia dẫn đầu toàn cầu về công nghệ tiên tiến, bao gồm AI và tự động hóa. Sự tăng trưởng này được thúc đẩy bởi sự hậu thuẫn mạnh mẽ của chính phủ, hệ sinh thái công nghệ mạnh mẽ và nhu cầu tự động hóa ngày càng tăng trong các lĩnh vực từ sản xuất đến chăm sóc sức khỏe và giải trí. Các công ty như Unitree và DeepRobotics đã trở thành tiêu chuẩn trong lĩnh vực này. Trên toàn cầu, robot hình người đã thu hút hơn 11 tỷ nhân dân tệ (1,5 tỷ USD) tiền đầu tư cho 69 giao dịch trong 10 tháng đầu năm 2024, theo dữ liệu từ Viện Công nghiệp Gaogong. Trong số đó, các công ty Trung Quốc chiếm hơn 5 tỷ nhân dân tệ trong 56 trường hợp.

>> Mỹ – Trung bước vào cuộc đua mới: sản xuất hàng loạt robot hình người​