Cơ hội nào cho đế chế bán dẫn Intel?

Vào ngày 13 tháng 3 năm 2025, Reuters đã đưa tin rằng TSMC đã đề xuất hợp tác với các công ty thiết kế chip hàng đầu của Mỹ như Nvidia, AMD, Broadcom và Qualcomm để cùng đầu tư vào một liên doanh nhằm điều hành bộ phận Foundry của Intel. Động thái này diễn ra trong bối cảnh chính quyền Trump đang nỗ lực khôi phục vị thế của ngành công nghiệp bán dẫn Mỹ, vốn đang gặp khó khăn. TSMC, với gánh nặng đầu tư lớn tại Mỹ, đang tìm kiếm sự hỗ trợ từ các đối tác Mỹ để chia sẻ áp lực tài chính, đồng thời đặt ra câu hỏi liệu Samsung Electronics, đang gặp khó khăn trong lĩnh vực Foundry, có bị bỏ lại phía sau hay không.

Theo thông tin từ Reuters vào ngày 11 tháng 3, TSMC đã đề xuất đảm nhận vai trò vận hành Intel Foundry để sản xuất chip theo đơn đặt hàng, nhưng sẽ không nắm giữ quá 50% cổ phần. Qualcomm cũng nằm trong danh sách các công ty được mời tham gia. Nguồn tin cho biết: “Chính quyền Trump không muốn Intel hay Foundry của họ hoàn toàn thuộc sở hữu nước ngoài.” Đề xuất này nhằm tạo ra sự cân bằng giữa việc hỗ trợ Intel và duy trì ảnh hưởng của Mỹ trong ngành công nghiệp bán dẫn.

Bloomberg gần đây đã tiết lộ rằng chính quyền Trump đã yêu cầu TSMC mua cổ phần kiểm soát Intel Foundry để cung cấp vốn cho bộ phận đang gặp khó khăn do đầu tư lớn, đồng thời chuyển giao bí quyết vận hành. Tuy nhiên, TSMC không thể tự mình gánh vác toàn bộ trách nhiệm. Vào ngày 3 tháng 3, công ty đã công bố kế hoạch đầu tư lên tới 100 tỷ USD trong vòng 4 năm để xây dựng thêm 5 nhà máy tại Mỹ, cộng với 65 tỷ USD đã đầu tư trước đó, nâng tổng số vốn đầu tư lên 165 tỷ USD. Để giảm bớt áp lực tài chính, TSMC đang tìm kiếm sự hợp tác từ các công ty Mỹ như Nvidia, AMD, Broadcom và Qualcomm, những chuyên gia thiết kế chip và cũng là khách hàng tiềm năng của Intel Foundry. Mặc dù TSMC có kế hoạch rõ ràng, nhưng không chắc rằng các công ty được mời sẽ sẵn sàng tham gia. Intel Foundry hiện đang phải đối mặt với khoản lỗ ròng lên tới 18,8 tỷ USD trong năm 2024, đánh dấu lần đầu tiên kể từ năm 1986 mà công ty gặp phải tình trạng này. AMD, từng sở hữu Foundry nhưng đã bán đi do chi phí duy trì cao, có thể sẽ do dự. Qualcomm, mặc dù đã từng cân nhắc việc mua lại toàn bộ Intel, đã quyết định rút lui. Broadcom cũng tỏ ra không mặn mà, với CEO Hock Tan gần đây đã phát biểu rằng: “Chúng tôi đang tập trung vào AI và VMware, không có thời gian để nghĩ đến việc mua lại mảng thiết kế của Intel.” Các công ty này đều phụ thuộc vào TSMC cho sản xuất chip hiện tại, vì vậy việc đầu tư vào Intel Foundry với quy trình sản xuất khác biệt và rủi ro tài chính không phải là lựa chọn hấp dẫn. Tuy nhiên, áp lực từ Nhà Trắng và cơ hội tiếp cận công nghệ 18A tiên tiến của Intel có thể khiến một số công ty xem xét lại.

Chiến lược này không chỉ giúp TSMC tránh bị chỉ trích về việc “thâu tóm” Intel mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc phê duyệt các thương vụ M&A từ các quốc gia khác và duy trì sự hỗ trợ từ Đạo luật CHIPS của Mỹ. Bằng cách giữ cổ phần dưới 50% và hợp tác với các công ty Mỹ, TSMC đã khéo léo né tránh áp lực chính trị, đồng thời đảm bảo nguồn đơn hàng cho Intel Foundry từ chính các đối tác trong liên doanh. Nếu TSMC thành công, Samsung Electronics, hiện đang gặp khó khăn trong việc mở rộng thị phần Foundry, có thể sẽ rơi vào thế yếu hơn. Theo TrendForce, trong quý 4 năm ngoái, TSMC đã chiếm tới 67,1% thị phần Foundry toàn cầu, trong khi Samsung chỉ đạt 8,1%. Việc các công ty thiết kế lớn như Nvidia hay Broadcom tham gia liên doanh với TSMC và Intel có thể khiến đơn hàng tương lai của Samsung giảm mạnh, đẩy gã khổng lồ Hàn Quốc vào nguy cơ bị cô lập. Mặc dù Intel Foundry đang thua lỗ, nhưng vẫn sở hữu tài sản nhà máy trị giá 108 tỷ USD (tính đến ngày 31 tháng 12 năm 2024), là một miếng mồi hấp dẫn nếu được vận hành hiệu quả dưới sự quản lý của TSMC. Trong khi đó, Samsung vẫn đang vật lộn với khả năng cạnh tranh và chưa thể thu hút được các khách hàng lớn như TSMC.

Mặc dù TSMC đã có kế hoạch rõ ràng, nhưng không chắc rằng các công ty được mời sẽ nhiệt tình tham gia. Intel Foundry hiện đang được coi như một “con thú ngốn tiền” với khoản lỗ ròng 18,8 tỷ USD trong năm 2024, đánh dấu lần đầu tiên kể từ năm 1986 mà công ty gặp phải tình trạng này. AMD, từng sở hữu Foundry nhưng đã bán đi do chi phí duy trì cao, có thể sẽ do dự không tham gia. Qualcomm, mặc dù đã từng cân nhắc việc mua lại toàn bộ Intel, hiện đã rút lui. Broadcom cũng tỏ ra thờ ơ, với CEO Hock Tan gần đây đã phát biểu rằng: “Chúng tôi đang bận rộn với AI và VMware, không có thời gian để nghĩ đến việc mua lại mảng thiết kế của Intel.”

Các công ty này đều phụ thuộc lớn vào TSMC cho sản xuất chip hiện tại, vì vậy việc đầu tư vào Intel Foundry với quy trình sản xuất khác biệt và rủi ro tài chính không phải là lựa chọn hấp dẫn. Tuy nhiên, áp lực từ Nhà Trắng và cơ hội tiếp cận công nghệ 18A tiên tiến của Intel có thể khiến một số bên cân nhắc tham gia.

#intelsasút