Điều gì xảy ra nếu bạn gắn card đồ họa RTX 5000 mới nhất vào CPU Core 2 Duo từ năm 2008?

Một thay đổi tưởng chừng nhỏ trong bản driver mới nhất của NVIDIA đang khiến cộng đồng công nghệ bất ngờ: trong bản GeForce Game Ready Driver 576.40, NVIDIA đã lặng lẽ loại bỏ yêu cầu CPU phải hỗ trợ lệnh POPCNT – vốn từng là rào cản kỹ thuật khiến các dòng CPU cũ không thể cài đặt driver GPU hiện đại.

Phát hiện đầu tiên được công bố bởi tài khoản @TheBobPony trên mạng xã hội X, người xác nhận rằng các hệ thống dùng CPU Intel Core 2 Duo – ra mắt từ năm 2006 – giờ đây có thể cài đặt và chạy driver RTX 50 mới nhất mà không gặp lỗi. “Và vâng, điều đó cũng đồng nghĩa với việc bạn hoàn toàn có thể kết hợp một chiếc RTX 5090 với Core 2 Duo,” – BobPony viết kèm theo biểu tượng nháy mắt.

Thông tin cấu hình trên một hệ thống kết hợp CPU Core 2 Duo Quad và RTX 5000 đời mới

Trong bối cảnh yêu cầu phần cứng ngày càng khắt khe, việc NVIDIA “mở khóa” cho một tập lệnh cũ như POPCNT là điều gây chú ý. POPCNT (Population Count) là một lệnh CPU có chức năng đếm số bit “1” trong một giá trị nhị phân – một tác vụ nhỏ nhưng được nhiều phần mềm tận dụng để tăng hiệu suất xử lý. Lệnh này chỉ xuất hiện từ bộ tập lệnh SSE4.2, đi kèm các CPU Core i đầu tiên (Nehalem, 2008). Những dòng chip đời trước như Core 2 Duo hay Core 2 Quad không hề hỗ trợ, nên suốt nhiều năm qua, người dùng dùng GPU đời mới trên CPU cũ thường gặp lỗi khởi động, thậm chí “brick” hệ thống.

Tuy nhiên, với thay đổi trong bản driver 576.40, NVIDIA đã chính thức “gỡ rào”, mở ra khả năng sử dụng GPU RTX thế hệ mới trên phần cứng được xem là đã quá lỗi thời. Và như thường lệ, cộng đồng DIY PC không bỏ qua cơ hội thử nghiệm này.

BobPony đã lập tức lắp một chiếc RTX 5060 Ti vào hệ thống dùng Core 2 Quad Q9450, cài đặt Windows 11 và xác nhận rằng mọi thứ hoạt động bình thường: hệ thống nhận driver, lên hình, vào được desktop và có thể thực thi các tác vụ cơ bản.

Tuy nhiên, khi thử chạy game – đặc biệt là các tựa game có hỗ trợ ray tracing, vấn đề xuất hiện. Quake II RTX từ chối chạy, do CPU thiếu các tập lệnh cần thiết để khởi động engine đồ họa. Nói cách khác, dù GPU hiện đại vẫn đủ sức xử lý, CPU quá cũ không thể đáp ứng mặt bằng yêu cầu tối thiểu về kiến trúc lệnh.

Đây không phải điều bất ngờ. Các tựa game hiện đại thường đòi hỏi CPU hỗ trợ các instruction set như AVX, FMA hoặc các tính năng SIMD nâng cao – vốn hoàn toàn vắng mặt ở Core 2 Duo/Quad. Dù driver có thể cài, việc chơi game đòi hỏi nhiều hơn thế rất nhiều.

Tuy vậy, sự kiện lần này vẫn mang tính biểu tượng với cộng đồng yêu công nghệ: không phải vì nó thực tế, mà vì việc gỡ bỏ một yêu cầu phần cứng tưởng như “vô hình” có thể mở ra những khả năng thử nghiệm kỳ lạ – thậm chí có phần phi lý – mà chỉ thế giới DIY PC mới nghĩ tới.

Tất nhiên, không ai thực sự khuyến khích lắp một chiếc RTX 5090 trị giá hàng nghìn USD vào hệ thống Core 2 Duo chạy Windows 11 bằng… thủ thuật. Nhưng nếu bạn là người đam mê phần cứng cổ, yêu thích sự tương phản công nghệ, hay đơn giản chỉ muốn nhìn thấy một điều “không nên hoạt động mà lại hoạt động”, thì đây chính là món ăn tinh thần hiếm có.

Anh Việt