Giám đốc điều hành Intel thừa nhận thách thức: Thua kém trong lĩnh vực AI, không còn nằm trong top 10 công ty bán dẫn, cắt giảm nhân sự

Trong bối cảnh công nghệ ngày càng phát triển nhanh chóng, Intel đang phải đối mặt với những thách thức lớn chưa từng có. Những chiến lược mà công ty đã triển khai trong thời gian qua không đạt được kết quả như mong đợi, khiến cho vị thế của họ trên thị trường ngày càng bị lung lay. Việc áp dụng kiến trúc big.LITTLE theo phong cách ARM vào nền tảng x86 không tạo ra sự đột phá cần thiết, trong khi dòng chip Arrow Lake không đủ sức cạnh tranh với các sản phẩm của đối thủ AMD. Đặc biệt, trong lĩnh vực GPU, Intel đã ra mắt sản phẩm quá muộn và chưa hoàn thiện, dẫn đến việc họ gần như không có cơ hội ghi dấu ấn trong cuộc đua công nghệ đồ họa.

CEO mới của Intel, ông Lip-Bu Tan, đã thừa nhận trong một cuộc họp nội bộ rằng công ty không còn nằm trong danh sách 10 hãng bán dẫn hàng đầu thế giới. Đây là một tuyên bố gây sốc, đặc biệt khi nhìn lại quá khứ huy hoàng của công ty này.

Hiện tại, Intel không còn được xem là một đối thủ đáng gờm trong ngành công nghiệp bán dẫn, khi mà các công ty như AMD, Nvidia, Apple, TSMC và Samsung đã vượt lên mạnh mẽ. Ngay cả những công ty nhỏ hơn như Broadcom, MediaTek, Micron hay SK Hynix cũng đang thể hiện sức ảnh hưởng vượt trội.

Sự suy giảm này càng rõ rệt khi so sánh với thời kỳ mà Intel từng thống trị thị trường CPU. Trước đây, chỉ cần nâng cấp nhẹ là công ty đã có thể duy trì vị thế của mình. Thậm chí, đã có thời điểm Intel đủ tiềm lực để xem xét việc mua lại Nvidia với giá 20 tỷ USD, trong khi hiện tại, Nvidia đã đạt mức định giá lên tới 4.000 tỷ USD.

Một phần nguyên nhân dẫn đến sự đi xuống này là do Intel đã xem nhẹ đối thủ AMD trong một thời gian dài. Chỉ khi dòng chip Ryzen xuất hiện và thay đổi cục diện, Intel mới nhận ra rằng họ đã đánh mất lợi thế cạnh tranh. Ngày nay, ngày càng nhiều người dùng lựa chọn vi xử lý AMD, không chỉ trên máy tính cá nhân mà còn trong các thiết bị cầm tay như Steam Deck, ROG Ally X và các hệ máy console hàng đầu như Xbox Series hay PlayStation 5. Hơn nữa, AMD đã hợp tác chặt chẽ với TSMC, điều mà Intel luôn cố gắng tránh bằng cách tự đảm nhiệm cả thiết kế và sản xuất.

Trước đây, mô hình “tự làm mọi thứ” từng là điểm mạnh của Intel, nhưng giờ đây lại trở thành gánh nặng. Các quy trình sản xuất nội bộ không thể theo kịp công nghệ của TSMC, dẫn đến hiệu suất chip bị hạn chế. Từ năm 2023, Intel đã bắt đầu chuyển giao việc sản xuất GPU của chip Meteor Lake cho TSMC, và dự kiến đến năm 2025, khoảng 30% khối lượng sản xuất của công ty sẽ được gia công bên ngoài, cho thấy Intel đã phải chấp nhận rằng sản xuất nội bộ không còn là lợi thế.

Để đối phó với tình hình khó khăn, Intel đã phải sa thải hàng nghìn nhân viên trên toàn cầu nhằm cắt giảm chi phí, trong khi vẫn tiếp tục đầu tư cho nghiên cứu và phát triển. Trong quý 3 năm ngoái, công ty đã ghi nhận khoản lỗ lên đến 16 tỷ USD.

Ông Lip-Bu Tan cho rằng quá trình phục hồi của Intel sẽ là một “cuộc chạy marathon”, không thể nóng vội. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thay đổi văn hóa doanh nghiệp, học cách khiêm tốn và lắng nghe thị trường nhiều hơn. Intel đang hướng tới việc trở nên linh hoạt và phản ứng nhanh nhạy như AMD và Nvidia – những đối thủ ngày càng mạnh mẽ, đặc biệt trong kỷ nguyên AI.

Trí tuệ nhân tạo không phải là một khái niệm mới, nhưng chỉ đến khi OpenAI ra mắt ChatGPT, cuộc cách mạng AI mới thực sự bùng nổ. Hầu hết hạ tầng của làn sóng này đều dựa trên GPU trung tâm dữ liệu của Nvidia – một cơ hội mà Intel đã bỏ lỡ.

Ông Tan thẳng thắn thừa nhận rằng Intel đã quá muộn để cạnh tranh trong lĩnh vực huấn luyện AI. Thay vào đó, công ty đang chuyển hướng sang “AI ở biên” – tức là đưa khả năng xử lý AI đến trực tiếp các thiết bị như PC mà không cần phụ thuộc vào đám mây. Ông cũng đặc biệt quan tâm đến lĩnh vực AI tự hành, nơi các hệ thống có thể tự đưa ra quyết định và hành động mà không cần sự giám sát thường xuyên của con người.

Ông Tan cho biết Intel đã chiêu mộ được nhiều nhân sự cấp cao trong lĩnh vực AI và tiết lộ rằng sẽ còn nhiều gương mặt nổi bật khác gia nhập trong thời gian tới, giúp công ty tìm lại vị thế trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo.

Tuy nhiên, những khó khăn vẫn chưa dừng lại. Trong lĩnh vực CPU cho trung tâm dữ liệu, dòng EPYC của AMD đã vượt qua Intel trong năm vừa qua. Đây cũng là một trong những lý do khiến hội đồng quản trị quyết định thay thế cựu CEO Pat Gelsinger bằng Lip-Bu Tan – người mang đến một tầm nhìn rõ ràng và tập trung hơn. Thay vì phân tán nguồn lực khắp các lĩnh vực như CPU, GPU, xưởng sản xuất, ông muốn Intel tập trung vào từng phần một, làm tốt rồi mới mở rộng.

Động thái này cũng trùng khớp với những tin đồn về việc Intel có thể sẽ tách công ty thành hai bộ phận: một chuyên thiết kế chip và một là xưởng sản xuất độc lập. Đây là mô hình mà nhiều công ty như AMD và Apple đã áp dụng từ lâu, trong khi Nvidia luôn thuê TSMC hoặc Samsung để sản xuất GPU. Nếu Intel thực sự đi theo hướng này, họ có thể sẽ hoạt động linh hoạt hơn trong hệ sinh thái bán dẫn hiện đại.

Dẫu vậy, mọi thứ vẫn còn là một dấu hỏi, đặc biệt khi tiến trình sản xuất 18A được kỳ vọng là “cứu tinh” của Intel vẫn chưa sẵn sàng và phải đến ít nhất năm sau mới có thể triển khai.