Trung Quốc Khởi Động Cuộc Đua 6G Hướng Tới Thương Mại Năm 2030

Trong bối cảnh công nghệ viễn thông đang phát triển mạnh mẽ, các tập đoàn lớn tại Trung Quốc như China Telecom và China Unicom đang tích cực đầu tư vào nghiên cứu và phát triển (R&D) công nghệ 6G. Đây là giai đoạn quan trọng để xác định các công nghệ tiềm năng và tiêu chuẩn cốt lõi cho thế hệ mạng không dây tiếp theo. Sự cạnh tranh toàn cầu đang diễn ra gay gắt, và 6G không chỉ đơn thuần là một bước tiến từ 5G, mà còn là chìa khóa mở ra một kỷ nguyên mới của kết nối vạn vật, từ không gian, bầu trời, mặt đất cho đến đại dương.

Tại phiên họp khai mạc của Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc lần thứ 14 ở Bắc Kinh, Báo cáo Công tác Chính phủ đã lần đầu tiên đề cập đến 6G. Trong báo cáo, chính phủ nhấn mạnh: “Chúng tôi sẽ thiết lập cơ chế tăng cường tài trợ cho các ngành công nghiệp tương lai, thúc đẩy các lĩnh vực như sản xuất sinh học, công nghệ lượng tử, AI và công nghệ 6G.” Đây là một tín hiệu rõ ràng cho thấy Trung Quốc đang đặt mục tiêu thương mại hóa 6G vào khoảng năm 2030, nhằm không bị tụt lại phía sau trong cuộc đua công nghệ toàn cầu.

Mặc dù hiện tại chưa có định nghĩa chung cho 6G, nhưng công nghệ này được kỳ vọng sẽ vượt xa 5G với độ trễ cực thấp, tốc độ siêu cao và băng thông rộng lớn. Hơn nữa, 6G sẽ tích hợp các mạng vệ tinh, hàng không, mặt đất và biển, tạo ra một tầm nhìn mà Bí thư Đảng ủy Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin Lý Nhạc Thành gọi là “nền tảng cho tương lai số.” Ông kêu gọi đẩy nhanh tiến độ R&D 6G và mở rộng ứng dụng 5G quy mô lớn để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của xã hội.

China Telecom đang dẫn đầu trong cuộc đua này. Viện Nghiên cứu của họ vừa nhận được bằng sáng chế quốc gia cho công nghệ tích hợp vệ tinh-mặt đất 6G, tạo nền tảng cho một mạng lưới hoàn chỉnh “không-trời-đất-biển.” Zhang Chengliang, một thành viên của viện, nhấn mạnh: “Việc nắm bắt cơ hội từ AI và 6G là điều thiết yếu để xây dựng hạ tầng thông tin số vững chắc.” Công ty cũng đang triển khai dự án quốc gia “Công nghệ Truy cập và Mạng 6G qua Vệ tinh,” nhằm tận dụng công nghệ mạng mặt đất để phát triển thông tin vệ tinh, một bước đi chiến lược trong việc tích hợp không gian.

Trong khi đó, China Unicom lại chọn cách tiếp cận tích hợp hơn. Lý Phúc Xương (Li Fuchang), Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Công nghệ Không dây, cho biết khoảng 70% công nghệ 5G và 6G có sự trùng lặp. “Chúng tôi đề xuất phát triển song song 5G nâng cao và 6G, lấy nhu cầu thực tế dẫn dắt R&D,” ông cho biết. Công ty đã thành lập một nhóm công tác 6G nội bộ, tập trung vào tầm nhìn, kịch bản ứng dụng, kiến trúc mạng, công nghệ cốt lõi và các dự án thử nghiệm, nhằm giữ vững vị thế trong cuộc đua công nghệ này.

Wang Zhiqin, trưởng nhóm IMT-2030 (6G) Promotion Group, đã tiết lộ lộ trình phát triển 6G: nghiên cứu tiêu chuẩn kỹ thuật sẽ bắt đầu từ tháng 6/2025, giai đoạn R&D dự kiến sẽ kết thúc vào năm 2027, và phiên bản tiêu chuẩn 6G đầu tiên sẽ hoàn tất vào tháng 3/2029. Trong khi các quốc gia như EU, Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc cũng đang chạy đua, Wen Ku, Chủ tịch Hiệp hội Tiêu chuẩn Truyền thông Trung Quốc, tự tin rằng: “Trung Quốc có lợi thế độc đáo nhờ nền tảng 5G vững chắc.”

Vào tháng 7/2024, các kỹ sư viễn thông Trung Quốc đã công bố mạng thử nghiệm 6G tích hợp AI đầu tiên trên thế giới. Zhang Ping, học giả Viện Hàn lâm Kỹ thuật Trung Quốc, cho biết mạng này đã cải thiện đáng kể về dung lượng, độ phủ và hiệu suất, đồng thời giảm ngưỡng tiếp cận nghiên cứu 6G. “Ứng dụng 5G quy mô lớn là cầu nối dẫn đến 6G,” Wen Ku khẳng định.

Với hạ tầng 5G dẫn đầu thế giới — hơn 3,5 triệu trạm gốc tính đến cuối năm 2024 — Trung Quốc không chỉ xây dựng nền tảng cho 6G mà còn định hình tiêu chuẩn toàn cầu. Từ mạng thử nghiệm AI-6G đến các bằng sáng chế vệ tinh, các công ty như China Telecom và China Unicom đang biến tham vọng thành hiện thực. Trong khi Mỹ và châu Âu tập trung vào an ninh mạng, Trung Quốc đang nhắm đến việc tích hợp vạn vật — một tầm nhìn có thể thay đổi cách chúng ta sống, làm việc và kết nối trong tương lai.